آنالیز خصوصیات شیمیایی ریز گردهای رسوب شونده شهر اهواز

مقدمه: طوفانهای گردوغباری که اغلب در مناطق خشک و نیمهخشک جهان روی میدهند حجم زیادی از ذرات معلق را با خود حمل میکنند و ازاینرو بهعنوان یکی از مهمترین معضلات زیستمحیطی در مقیاسهای منطقهای و بینالمللی تلقی میگردند که شناخت منشأ ورودی این گردوغبار، خصوصیات شیمیایی و عناصر موجود در این ذرات برای کنترل و ارزیابی اثرات آنها بر سلامت جامعه مهم هست. روش کار: این مطالعه طی سالهای 91 و 90 و در محل مرکز تحقیقات کشاورزی و دانشکده بهداشت شهرستان اهواز طراحی گردید. در این مطالعه ذرات بر اساس روش رسوب سنج طی روزهای گردوغباری و عادی برداشت گردید. سپس مقادیر غلظتهای فلزات سنگین و ترکیب شیمیایی ذرات در شهر اهواز در روزهای گردوغباری و عادی اندازهگیری شد. جهت تعیین ساختار ذرات از آنالیزهای SEM ، XRD و جهت تعیین فلزات از دستگاه ICP_ MS استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان میدهد کانیهای اصلی گردوغبار ورودی به غرب ایران شامل کربناتها )کلسیت( و سیلیکاتها )کوارتز( است و فاز فرعی کانیها نیز شامل دولویت میباشد. هرگاه منشأ ذرات شمال شرق عربستان یا نواحی داخلی عراق در حوزه رسوبات تبخیری رودخانههای دجله و فرات باشد، نمونههای حاوی کانی ژیپس خواهند بود. سولفور، تیتانیوم، منگنز و فسفر بیشترین مقدار را در بین عناصر دارا میباشند. نتیجه گیری: مقایسه غلظت فلزات و عناصر در روزهای عادی و گردوغباری نیز غلظت بیشتر این ترکیبات را در روزهای گردوغباری نشان میدهد و احتمالاً ناشی از تماس بیشتر این ذرات با آلایندههای صنعتی و شهری میباشد. در صورت استنشاق این ذرات توسط ساکنین این منطقه میتواند یکی از مهمترین مخاطرات برای سلامت ساکنان نواحی غربی و جنوب غربی ایران باشد